Bala zeru urdina
Bala zeru urdina
1993, poesia
66 orrialde
84-86766-45-1
azala: Kent Williams
Xabier Aldai
1975, Azpeitia
 
2000, narrazioak
 

 

            Deuseztapenaren bezperan

            emakume eta haurrak mendietan babesten dira

            zuhaitz biluziak zelai berdeak haitz grisak

            delirioak haizearen dantza intonatzen du

            desertuan aspaldi itotako mahatsondoaren antzera

            ezpal bakoitzak bihotz bat ediren du

            izua julisteko

            egunsentiak beltzez jantzirik

                              gris apalez edo

                              urdin leunez

            agurtzen du eguna

guda!                                                                          guda!

                                    guda!

                                            errefuxiatuaren aurpegian

gaur kainoiek opariak xukatzen dituzte

zikoinen mezuen legez han goizero

sakelek korroaka esnatzen gintuzten errekaz beste

bonbek ez dute zerikusi handirik poesiarekin

baina batek lantegiko bafore monotonoak ikusi nahi lituzke

ortzea geziz larriki zauritzen ogia erostera doazen

amak langileak ikasle goiztiarrak agurtu

ei anaia arreba zergatik ez dugu elkarrekin dantzatzen?

                                                  elkarrekin dantzatzen

mezua airean eskegiz

baina batek soilik gai biziduna legez uzkurtzen

hedatzen den haragi odoltsuetako

masa amorfo neurrigabea ikusten du

oinpetan zeru-lurrak dardarikatzen

herio gudariak imajina daitezkeen ikurrin mota guztiekin

                                                                        guztiekin

bista amaitzen deneino

ez omen da inor salbatuko diote

zutoihal eta lantzek zorrotzak gosetiak

tantaietan izara zuriari tenk

etsaia soilik garaile atzeratzen da

          soilik garaile

ei anaia arreba zergatik ez dugu elkarrekin dantzatzen?

                                                  elkarrekin dantzatzen

gauaz bonba festa amorai bihurtzen zaizu

begiak istean perzepzioaren ateak irekirik ikusten dituzu

guztia den bezala armiarma sare barik

eguzkiak ez lituzke urtuko gure hegoak gaur gauean

inoiz ikusiriko aurpegi guztiak ikuspegi ezberdinaz

zentzuaz esanahiaz beterik agerian

ametsa bera ilusioaren etsai bihurtzean batek ez daki

maitasuna etsipenetik bereizten

isiltasuna mintzo da ene hitzetan

emaiguzu gaur egun honetako ogia

barkatu gure zorrak

                    zorrak ama

dio alboan edo urrunean ausentziaren distantzian batek

daki bere gorpu puska trenkatuak hirian zehar banatuak izan

aurretik goiza gorriz txapaturiko zuri beltzez jaio da

                                                                      jaio da!

                    aintza!

                    garaitza!

                    biharko eguna ikusiko ez dutenei

guda!                                                                            guda!

                                    guda!

hagak zaldiko maldikoetan zigzagean almadenak

arieteak murruen aurka zurubiak almenetan

giza undina eskegirik kresala erauntsi itsaskada

hiriaren gain erortzear

harresiak iramonduak izatean

danborren tam-tam zalaparta presurosopean

azokara azken unean azelgak merkeago erostekotan

irtendako etxekoandrea korrika ikastolara eskolaurreko

semearen bila doan ama langileak autoetan preso

karriketan geldi trafikozaina

iraganeko beleen habiak besapean

eguneroko ezezagun bistakoa ikusi nahi nuke

ei anaia arreba zergatik ez dugu elkarrekin dantzatzen?

                                                  elkarrekin dantzatzen

nerabe bikotea eskutik helduta bikotea ikusi nahi nuke

ei neska ulertzen al dun hire mutila?

            ulertzen            hire mutila

odol putzuan igeri nire lagunik merkeena hiltzen ikusi dinat

                                                merkeena

bihotza malkoetan itoko nuke ninietatik jaurtitzerik banitu...

gaur lur hau errailduz erlastuz antzutu duen

su ahaztezinak lehenbizi eta azkenengoz

ikusiko dugun suak

irentsiko gaitu hiriaren hondakinetan

haizeak okel errearen usaina dakarkigu

gizonek ez dute puska batean haragirik jango

badirudi putreek ene zenbaki lagunen gorpuak begiztatzean

zenbat diren hildakoak galdetzen diotela ene buruari

hautsa haiz eta hauts bihurtuko

hamar ehun hamar mila

hautsak zenbaki guztiak daramatza

atzaparrak igurtzitzen dituztela ni seinalatuz

txinparta berriak abailtzeko

zakurrek hilobiak hustutzen dituzte izurria datorkigu

                                                        izurria

guda!                                                                          guda!

                                      guda!

                                                errefuxiatuaren baitan

distantziaren urruntasunean urrun bihotzean airean

amek emazteek arrebek... negarrez darraite

ustez hil eta oroimenean galduriko senar emazte

anaiengatik

amek garrasika zoraturik esaiezue ahotsa galdu aurretik

non aurkituko dituzten semeen hilotzak

amak umea lehen aldiz helduriko unea oroi du

amak                                                    oroi du

agur dio han urrunean

ortzetik eskegirik zetzan itxaropenarekin batera

gaua urratu da intziriz materiarik gabeko

izar hauts biluzia erori da lurrera zapaldua

umezurtz berriek alanbre-hesiak dituzte biriken ordez

gauaren iluntasunean geldirik daude

jostailurik gabeko panpinak

«non da aita ama? gose naiz» garrasika

  non da aita

hegira zeharkatzen duen ke zutabe bakoitzeko

malko hiratsuak erortzen utziz

jaio dira biharko guda zaharren gudari berriak

emakumeen otoitz oihartzun mutuak lagun

karrikak hats etsi nekatuaz gainbeheratzen dira

milaka pausu uniformatuak porrotaren pausuak

intziri zenbaezinak

minak ez du aurpegirik balizko itxaropena ezik

 

                    aintza

                    garaitza

                    gaurko eguna amaitzen ikusiko ez dutenei

«zer izanen da hiria hartzea lortzen ez badugu?»

zioen morroiak erasoaren aurretik nagusiari

«zer setioa amaitu aurretikeurien aroa hasiko balitz?

zer esku hutsik itzuli beharko bagenu?»

«hiria hartuko ez bagenu esku hutsik itzuliko bagina

agintariek gudaloste handiagoa bidaliko lukete

udaberriaren lehen egunetan

zure eta nire gainetik dauden armada buruekin

inoiz eki izpiek dizdiraz bete duten armadarik handiena zuk

eta nik ez genuke ikusiko biharamunaren jaiotza»

                                        biharamunaren jaiotza

morroiak burua makurtu du hiria harturik ere

ez al dira ba hurrengo udaberrian berriro itzuliko

mendietan errefuxiatu etsai-kumeak hiltzera

emakumeak bortxatzera lur honetako biztanle bakarrak

pinu ametzak izan arte?

kristalezko gau kolorgeak iragartzen dira hiriarentzat

guda!                                                                        guda!

                                      guda!

                                              guda ororen drama

etxe eraikin bakoitza milaka istorioren drama gordailua da

batek daki nolako keinu ezkutuak gordetzen diren

gortinaiarik gabeko leihoetan

atarietako kristal apurtuetan

karriketako eraikinetan errefuxiatzen dira

izenik gabeko hilobiak balira bezala amore eman duenak

une gozoak bizi ditu ene jainko izen bat du emaztea

haur bi marmolaria da lanbidez

karriketako iragarki biluzietan bakea zuria da

eki elektrokutatuaren izpipean ilargiak

erraustua dirudi ene gorpua inor gabe dabil

odol usainak gidatu zakur hezurtsuen gisa

etxe barruan ohe azpian sukaldean ezpainak bere tokian

hil behar M..... zurekin edo zugabe

arratoiak dira kaleak zeharkatzen dituzten izaki bakarrak

arratoien lurrean ur gardenen urmaelean tenplu sagaratuan

                          ur baketsuen zingiran jainko legea

oneritziz zabaldu dizkizute ateak M.....

ez duzu euskarririk itotzen zaituzten bitartean M.....

inongo aiztoren menpe ez

aspermenak lepamoztu zaitu

asteburuko gidoiaren arabera

aspalditik jakina zen bezala

                jakina zen bezala