Nola xin, kala fan

 

Erronkariko ibaxa

oi zer ibax handia!

Zazpi hiri berex

batruk zazpiak,

 

                                   aretxak, biltzarrak

                                   guziuak bat

                                   guziuak igual

                                   bagoak eta lerrak,

 

                                   ardien xaxgiua

                                   gairon gairona

                                   otso eta hartza, ardaua, ganzta

                                   almadiak eta zunrezko trafikiua,

 

                                   kantxoin xaharra

                                   ttun-ttuna eta iantzak

                                   andere ederrak

                                   kikosoa eta zorria,

 

                                   korietarik

                                   eta beste anitxetarik

                                   ez ote obrorik?

 

Nola xin, kala fan

konek merezi du

erratea anixkotan,

heltu bikala

aitzina fan,

 

Erronkariko neabea

jein eta jabea

ez tuzia elerran nahi

aspaldiko mintzoa?

 

                                   Ezka eta Ezkaurre

                                   mila urtetan aurrez aurre,

 

                                   erraidaitazu mendi Ezkaurre

                                   argizai beteko gai luzeetan

                                   zure beitarte dundua

                                   Ezkaren ur garbieki

                                   amodiozko mattoan josia tzularik

                                   zer ele-erranez ari zreia?

 

                                   Zer elez Belaguako mozoloak

                                   bortiuko belaginak

                                   neskenegunetan akelarrean

                                   elkartzen zreitenean?

 

                                   Hodeiak, durrundak eta erraizoa

                                   egin zazei erauntsia,

                                   errekak, ugatxak

                                   arbolak eta mendiak

                                   izorrotan dokezuen indarra

                                   noiz erki behar tuzei?

 

Nablara batez eskiuan hartruk

moztu omen zeitzien buriua

Abderramanen semea,

moztu deikuie mihia

erronkariko jentia,

 

                                   eta artzainak bortiuan

                                   kango onletan baratra

                                   xitan dren xuberotarreki

                                   erdaraz ari dra

 

ai! Mendigatxa handia

uskarareki fan zinena

zu bikala

ekun izan bagunu dozena!

 

                                   Nik zureki nahi nokezu

                                   Uztrotzeko neskatila

                                   bortiura fan igartra xunto

                                   iturrira fan

                                   ur berriaren bila,

 

                                   erraidaitazu Ederra

                                   bortiura zoazilarik

                                   ez tuzia kandik ekustan

                                   uskara abantxu hilik

                                   kemendik badoaiela?

                                   Ez tuzia sentitan negarra

                                   kan goiti uskara

                                   kemen beheiti erdara?

 

Uskara gaixoa norat yoa

Erronkaritik urrin

beste lekuetra?

Gatxa ote da yiretako

kebengo negiua?

 

Erronkariko negiua

tenpra luzeegia,

noiz heltuko da

guziuendako bedatsia?

 

w1975-76

  

  

© Jose Angel Irigaray

 


www.susa-literatura.eus