Bingen Ametzaga - Itsaso aurrean

Itzulpenen bibliografia

1920-1967

INGELESA-EUSKARA:

CHAUCER, Geoffrey: Aholku onaren balada. Euzko Deya (Buenos Aires) 1943.

CRONIN, Archivald: Veronako bi zaldun. Egan (Donostia) 1967.

Egile ezezaguna: Kwai ibai gaineko zubiaren abestia [1]

EMERSON, Ralph Waldo: Agur. Euzko Deya (Buenos Aires) 1944.

KHAYYAM, Omar: Rubaiyat. Egan (Donostia) 1975 [2]

KILMER, Joyce: Zuhaitzak. Euzko Deya (Buenos Aires) 1943.

LINCOLN, Abraham: Gettysburg-eko hitzaldia. Caracas, 1963.

MARLOWE, Christopher: Artzain maiteminduak bere maiteari. Euzko Deya (Buenos Aires) 1943.

MILTON, John: Zurekin hizketan (Paradise Lost poemaren zati bat). Euzko Deya (Buenos Aires) 1944 [3]

POPE, Alexander: Bakartasuna. Euzko Deya (Buenos Aires) 1944 [4]

SHAKESPEARE, William: Hamlet, Danimarkako erregegaia. Ekin (Buenos Aires) 1952.

SHAKESPEARE, William: Uda gau bateko ametsa. Argitaratu gabea.

SHAKESPEARE, William: Juli Kaisar. Argitaratu gabea.

SHAKESPEARE, William: Macbeth. Argitaratu gabea.

SHAKESPEARE, William: LXVIgarren hamalaukoa. Euzko Gogoa (Guatemala) 1954.

STEVENSON, Robert Louis: Treasure island [5]

TAGORE, Rabindranath: Txori biak. Euzko Deya (Bilbo) 1918.

TURGENEV, Ivan: Errusiako mintzoa [6]

WHITMAN, Walt: Ontziburu!, nire ontziburu! Euzko Deya (Buenos Aires) 1944.

WILDE, Oscar: Reading Bahitegiko Leloa. Euzko Gogoa (Guatemala) 1954.

WORDSWORTH, William: Bihotza jauzten jat. Euzko Deya (Buenos Aires) 1944.

GAZTELERA-EUSKARA:

Abesti bulgariarra (zatiak). Euzko Deya (Bilbo) 1920.

AGIRRE, Domingo: Zer Pakea! Argitaratu gabea.

Angelus. Alsina itsasontzian mezak ospatzeko euskaratua 1941ean.

Asele bulgariarra (zatiak). Euzko Deya (Bilbo) 1920.

BAROJA, Pío: Elizabide arlotea. Egan (Donostia) 1964 [7]

BAROJA, Pío: Mari Beltza [8]. Argitaratu gabea.

BAROJA, Pío: Angelus [9]. Argitaratu gabea.

BOLÍVAR, Simón: Carta de Jamaica. Hego amerikar batek uharte honetako zaldun bati egiten dion erantzuna. Revista de la Sociedad Bolivariana (Caracas) 1966.

CALDERÓN DE LA BARCA, Pedro: Loreei.

CERVANTES, Miguel de, El Licenciado Vidriera [10]

Egile ezezaguna: No me mueve mi Dios para quererte. Ez nakar, ene Jaun, zu maitatzera. Euzko Deya (Bueno Aires) 1943 [11]

IRIARTE, Tomás de: Burintza eta zaldia. Euzko Deya (Buenos Aires) 1944.

ITURRALDE Y SUIT, Juan: Errotazuriko Urretxindorra [12]

JIMÉNEZ, Juan Ramón: Platero eta biok. Florensa & Lafon (Montevideo) 1953.

JIMÉNEZ, Juan Ramón: Betiko lorea. Egan (Donostia) 1956.

LEÓN, Fray Luis de: Jauna donokiratziau. Euzko Deya (Bilbo) 1920.

LEÓN, Fray Luis de: Salinas itsuari (zatiak).

LEONARDO DE ARGENSOLA, Bartolomé: Andere bati.

LEONARDO DE ARGENSOLA, Bartolomé: V. Hamalaukoa.

MARQUÉS DE SANTILLANA: Finojosako neska behizaina. Euzko Deya (Buenos Aires) 1943.

PALACIO VALDÉS, Amando: Deunen ibilaldia. Euzko Deya (Bilbo) 1920.

VEGA, Lope Félix de: Bihar (XVIII. hamalaukoa).

VILLEGAS, Esteban Manuel de: Al Cefiro. Apirilaren lagun elkarra... [13]

Zenbait egile: Sentencias. Itz oroigarriak. Euskal Esnalea (Donostia) 1927 eta 1928 [14]

FRANTSESA-EUSKARA:

BELLAY, Joachim du: Herrimina eta Urrundik (Heureux qui, comme Ulysse, a fait un beau voyage poemaren bi moldaketa) [15]

BÉRANGER, Pierre-Jean de: Errimiña. Euzko Deya (Bilbo) 1920.

DAUDET, Alphonse: Gaucher aita agurgarriaren elixirra [16]

DESCARTES, Renè: Ikasbideari buruzko itzaldia. Egan (Donostia) 1963 eta 1964 [17]

Egile ezezaguna: Orhoit gutaz. Euzko Deya (Buenos Aires) 1947 [18]

RACINE, Jean: Athalie antzerkiko zati bat.

ITALIERA-EUSKARA:

ALIGHIERI, Dante: Infernua. Argitaratu gabea.

BOCACCIO, Giovanni: Hiru eraztunak. Egan (Donostia) 1965.

SALGARI, Emilio: Bukaneru zaharra. Argitaratu gabea.

SALGARI, Emilio: Argi Mendia. Argitaratu gabea.

ALEMANERA-EUSKARA:

GOETHE, Johann Wolfang: Lur-miña (Mignon poemaren moldaketa). Egan (Donostia) 1960.

GREKOA-EUSKARA:

ESKILO: Prometeo Burdinetan. Euzko Gogoa (Guatemala) 1959.

ESKILO: Agamenon [19]

PLATON: Ion [20]

LATINA-EUSKARA:

HORAZIO FLAKO, Kinto: Odae. Galdutakoa.

LUKREZIO KARO, Tito: Aeneadum genetrix. Galdutakoa.

PLINIO GAZTEA: Plini gaztearen idazkiak. Euzko Gogoa (Guatemala) 1951.

VIRGILIO MARON, Publio: O Fortunatis. Galdutakoa.

VIRGILIO MARON, Publio: Artzai elkarrizketak [21. Galdutakoa.

VIRGILIO MARON, Publio: Lurgintza-kantak (Georgikak, itzulpen zati txiki bat).

ZIZERON, Marco Tulio: Adiskidetasuna. Euzko Gogoa (Guatemala) 1952 eta 1954.

ZIZERON, Marco Tulio: Zahartzaroa. Argitaratu gabea.

EUSKARA-GAZTELERA:

ELIZANBURU, Jean Baptiste: El ciego de Solferino. Euzko Deya (Buenos Aires) 1944.

Herrikoia: La Torre de Alos. Argitaratu gabea.

LOPEZ MENDIZABAL, Ixaka, Xabiertxo. Argitaratu gabea,

ORIXE, Nikolas Ormaetxea: Los Vascos. Argitaratu gabea.

INGELESA-GAZTELERA:

CARL, George, «The boundary dispute between British Guiana and Venezuela». «Orígenes del conflicto de límites de Venezuela y Guayana», Caracas, 1966.

FRANKEL, B., «Venezuela and the United States». «Venezuela y los Estados Unidos». Caracas, 1964.

LOMBARDI, J., «Slaves in the republican legislation of Venezuela». «Los esclavos en la legislación de Venezuela». Caracas, 1967.

[1] Caracasko Eusko Etxeko Euskararen Egunean abesteko itzulia 1963an.

[2] Ingelesetik itzulia, Edward Fitzgeralden Rubaiyat-en bertsiotik. Luis Mitxelenak ataltxo bat besterik ez zuen argitaratu.

[3] Itzulpenaren originalak data hau dakar: La Habanan, 1942ko urtarrilaren 25ean.

[4] Itzulpenaren originalak data hau dakar: La Habanan, 1942ko urtarrilaren 14an.

[5] Jose Mendiolari 1964ko irailaren 12an idatzitako gutunean aipatzen dio euskaratua duela. Itzulpena galdu egin da.

[6] Ingelesezko itzulpen batetik euskaratua.

[7] Montevideon 1948an egindako itzulpena. Buenos Airesen Ixaka Lopez Mendizabalek Euskaltzaleak erakundean antolatutako lehiaketan aurkezteko Bustiñaga ezizenarekin sinatu zuen. Alphonse Daudet-en Gaucher aita agurgarriaren elixirra lanarekin batera bidali zuen Barojaren itzulpena. Hamasei urtez karpetan lotan egondako ipuin hau Luis Mitxelenari bidali zion.

[8] 1947an euskaratu zuen Montevideon.

[9] 1947an euskaratu zuen Montevideon.

[10] Euskalerriaren Alde aldizkariak 1928an antolatutako lehiaketan lehenengo saria irabazi zuen itzulpen honek.

[11] 1940ko irailean euskaratu zuen Marseillan. Olerki hau Xabierko Frantziskorena ote den defendatzen zuen Menéndez Pelayok Estudios de crítica literaria liburuan.

[12] Argia aldizkariak 1946an antolatutako lehiaketan lehenengo saria irabazi zuen itzulpen honek.

[13] Bilintxek egindako itzulpena oinarritzat hartuz.

[14] Ametzagak egindako lehen itzulpena dugu hau. Euskal Esnalea agerkariak 1927an antolaturiko literatur lehiaketan bi sari lortu zituen, esaera zaharren itzulpenaren atalean.

[15] Herrimina izenburuarekin lehen bertsioa, Parisen 1939ko abuztuan datatua. Urrundik izenburuarekin bigarren bertsioa, Egan aldizkarian Donostian 1962an argitaratua.

[16] Artzubi ezizenarekin sinatua, Buenos Airesen Ixaka Lopez Mendizabalek Euskaltzaleak erakundeak antolatutako itzulpen lehiaketan aurkezturiko lana da; 1948ko apirilaren 27an bidali zuen Bingenek Claudio Gil de Urizar-en bitartez Montevideotik Buenos Airesera. Ez zen argitaratua izan. Gerora Txillardegik euskaratuko zuen lan hau Aita Gaucher-en mixtela izenburuarekin (Egan, 1956).

[17] Luis Mitxelenari Egan aldizkarira gutuna 1963ko azaroaren 20an: «Gaur bertan idatzi diot Solaun'dar Josu jaunari (Baionan) Descartesen nire itzulpena bidal dezazun. Itzulpen hori, orain direla bi urte edo, aita Zaitegiri igorria nion Euzko Gogoan argitaratzeko, baina aldi hartan aldizkari horrenak egin zuen. Orain, eskatu diodanean, Solaun jaunak daukala esan dit, eta horregatik idazten diot adiskide horri, mesedez, zuri bidaltzeko eskatzen diodalarik.. Lan hori orain esku artean baneuka, zertxobait aldatuko nuke, noski, euskera errezagoa bilatuz, batez ere. Baina utzi dezagun dagoen bezala, idatzia idatzi».

[18] Biriatuko elizako hilarrian, Lehen Mundu Gerran hildakoen omenez egindako inskripzioa (1920).

[19] Lehenengo ataleko lau orrialde besterik ez zaizkigu iritsi.

[20] 1951ko apirilaren 23ko gutuna Vaz Ferreirari: «Del griego tengo traducido el Ion de Platón».

[21] Andima Ibinagabeitiari gutuna 1954ko otsailaren 5ean: «Georgikak euskaratzen hasi nintzen aspaldian, baina utzi egin nuen.