GURE MINTZO

 

Arana Goiriren

oroiz eta eskerrez

 

Nirekin jaio nuen abes-mina,

ta haurtandik min hori dut izan samina...

Kanta nahi, nahi alfer: mintzoa

peitu, minak behar eztigai gozoa!

 

     Huts bainuen osagai guri-berexa,

hatsa jaurti arren ezin sor abesa;

amets arteko oihu bailitzan,

hotsaren zakarrez izu-ikara nintzan.

 

     Hil-zaharki, bizi dugun gizona!

Egunero berpiz lurpean dagoena!

Dezadan onets haren izena,

aberriz ta mintzoz gu jantziarena.

 

     Haren argibidez ni jabetu

enegan bazela norbait atxilotu.

Orduan, jaitsi nauzu leizera;

nork geure muinean dugun itzalera.

 

     Oin kolokak zuhur, begiak joran,

zurubi bihurrez poliki nindoan.

Guri argi ematearren

itzaliarena, eskuan nekarren...

 

     Horra noizbait ere beheraino hel,

ta leotza aurki dut hondoaren sabel;

ta, leotzean, hil iduri,

gizalaba eder odol gabez zuri.

 

     Ipuin zaharrak, zatozte gogora!

Zatozte erreginagai begizkoak zora!

Bazterrean ikus nirea,

ene ta asaben oharrezak botea...

 

     Adatsa busti diot negarrez,

bihotza berotu nirearen garrez,

ta itolarria arin-beharraz

leiho zekenera dut nirekin narras.

 

     Berriz-jaio-poza suma nuen...

Gesal mugagabez bide gindoazen:

bizitza-itsaso otzan barea,

goiz-eguzkiaren txinpartez ernea!

 

     Ezpainak dar-dar, lepo-zainak leher-

-beharrean, muinki dut estu nire eder

besoetan, ta hatsa jaurtiki:

ta ura bai, egin zen ahoan abesti!

 

     Ahapaldiak elkarren ondoren

jalki ta, uso zuri antzean, zetozen

itzuli, itsaso urdina zehar,

mokoan, edergai, basoaren abar.

 

     Itzuli zetozen ahapaldiak;

itzuli zetozen nire uso zuriak

Aberriarentzat damesgun^[1]

lehor gizenetik, jai-hostoa lagun...

 

                    * * *

 

Ene leozpetu jare-berri,

eusko orok zaitzagun minen eztigarri,

ta besteren gogo-menpetik

jare gaitzazu usu, geurea gaiturik!

 

1931

 

 

[1] amesten dugun