Poesia kaiera
Poesia kaiera
2000, poesia
64 orrialde
84-95511-18-5
Patziku Perurena
1959, Goizueta
 
 

Testamentua

 

                                  I

 

Bere esaldi zorrotzekin denbora harramazkatuz

Odolezko lumerotan kontatzen ditu penak.

Etsipenaren ardo zaharrez mozkortzean

Hitz berdeak botatzen ditu gonbitoka.

Gorde egiten du bere burua letra zahar artean

Eper gorriak gari onduen tartean bezala.

Eta bi antonimo aurkitzean, uztartu eginen ditu

Idi pareak bezala, bertsolurra goldez iraultzeko.

 

Ez du ikasi nahi izaten hitzen esanahi jakinik.

Hartara, bere bizitzak ez bailuke zentzurik.

Aditz guziak harri lakarra iruditzen zaizkio,

Eternidadearen kristala hautsi egiten dutelako.

Umore beltza, drama zuria eta giza tragedia janez

Gizentzen dira bere begi niniak barrurantz, eta

Urkatu eginen luke bere burua, urkatu

Hitzak ezpainetan soinua joko ez balu.

 

Hizkuntz enborra irudimen zorrotzez aizkolduz

Ezpal txiketea egiten du, hiztegi guziak egurtuz,

Eta ilunabarraren saskian ezpal txikiak bilduz,

Sutu eginen ditu gauez, bihotza ketan duela.

Baina, bizi guzia esaldi berri bila eman arren

Atzenean, bere guzizkorik aurki gabe isiltzen da.

 

 

                            II

 

Horbelak eta hegazti luma galduak bezala

Egiten du solasean, udatzen ilunabarretan.

Elurra eta izotza biltzen ditu neguan

Munduko sufrimen eta min guzien eskuan.

Galtzeko zorian iragaiten du udaberria

Herioaren lepoa zinta berdez apaintzen.

 

Ez dizu santa sekulan haintzat hartuko

Ez irainen ez laudorioen moral xikiñik.

 

Bere lagunik krudelenak eta zintzoenak:

Alegrantzia rubiak eta tristura morenak.

 

Eguzkitan begiratuko dio beti bere itzalari

Hilargitan bere burua zorrotz juzkatzeko.

Hortako eskuz biltzen du argi zikina egunez

Irudimenaren su gorritan garbitzeko gauez.

 

Hozkaka urratzen du historiaren haragi zaharra

Egia haundien tartean gezur ttikiak bilatzeko.

Eta odolbildu gisa hartzen ditu gogoan irudipenak

Biziaren estalbean taigabeko itotiak diruditenak.

 

Eta denboraren eta espazioaren arteko zauriak

Hitzez estaliz mozorrotzen ditu oinazearen urteak.

 

 

                        III

 

Aurreneko ametsa itsu jaio zela egin

Eta geroztik koloreak asmatuz bizi da:

Silabak zuriak dira; beltzak aditzak.

Urdinskak adjetiboak eta berdeak hitzak.

 

Haize finak baditu mila kolore

Hamazazpi gorri eta bost more.

 

Isiltasuna zuria da; atsegina grisa, eta

Tristura horia, sagar umoen gisan.

Esperantza marroia, desioa berdaska

Eta amodioa beltza, elurraren seaskan.

 

Gau suak urdinak dira, eta urak gorriak

Oroimenaren erreka ilunean etorriak.

 

Euskara ere horizta da, zeruko lizardian

Eta erdarak oro urdin, lurreko izardian.

 

Odola beltza dugu; poza hits zurizta

Eta oinazea, betiko aitzaki gorrizta.

Sinismena xuri beti, hots, beltx xikina.

Politika berriz, gorotz ustel urdina.

Gobernua betroia, eta iraultza nabarra.

 

Zuribeltza gure egia, eta bizitza negarra...

Negar gorri lehor, berdez heza beharra.

 

 

                          IV

Hagitz gogoko ditu iluna eta gauaren pesadunbreak

Gogoko, herio dantza zuriak eta martxa funebreak.

 

Ezagutzen ditu haize mehe leunaren mila sinfonia

Eta belar onduen artetiko kirkir hotsen polifonia.

 

Badaki zer den negu beltzeko elurraren ahots lodia

Eta hotzak bakardadeari labanaz egiten dion zauria.

 

Ez dauzka ahazteko, eper kanten konpas hirutarrak

Eta hontzek alaitzen dituzten udatzen ilunabarrak.

 

Memoria garbitu egiten dio ur nabarren tinbreak

Eta haizea hitzez larrutuz sortzen mundu libreak.

 

Egunero neurtzen ditu argi itzalen erritmoak

Eta mundu osoa oihartzun duten itsas himnoak.

 

Ez, musikaren forma abstraktuez ez daki asko.

Baina, beti beti beti

Unibertsoaren harmoniarekin egiten du topo.

 

Munduko hots guziak biltzen ditu, isiltasuna luzatzeko

Gauero, isiltasunaren soka zurian bere burua urkatzeko.

 

w 1990