Poesia kaiera
Poesia kaiera
2000, poesia
64 orrialde
84-95511-12-6
Juan Mari Lekuona
1927, Oiartzun
2005, Donostia
 
 

Jainkoa hil da

 

Jainkoa hil da bihotz askotan.

Hileta-hotsa sentitu ohi dut nonahi

—Tenplu Santuan ere bai—.

Batzuek azkena eman diote

bortxazko heriotzaz.

Besteek, berriz, ahantzi dute

ardurik-ezako hotzaz.

Egiaz dugu ostiral santu:

barru askotan hezurmendia;

Kalbarioko etena,

Jaungoikoaren azkena.

 

Jainkoa hil da bihotz askotan,

badenik ere oroitu gabe

bizi diren askorentzat,

batez ere gaizkileentzat...

Horien jokerak adierazten du:

mundua ez da inoren bihotz,

mundua ez da inoren hitza,

ez da inoren ardatzez ehio

gure bizitza...

Ertzaz harantzik

ez duen mundu itxia:

eguzkipean erabaki ohi

txarra eta onaren auzia,

zigorra eta saria.

Aita gabeko mundu umezurtz,

mundu itxia.

 

Jainkoa hil dute herri askotan

bera delako

jakinezaren tapaki,

gizon nagien osaki,

kalte emateko aitzaki,

lokartutzeko opio.

Bestalde, berriz,

nola diteke hainbeste negar

Jainkorik bada?

Nondik gerrate, heriotz astun,

on izateko hainbeste traba

Jainkorik bada?

Aberatsen mahaikide omen...

(Birao zakar hau barkatu)

Baina askotan (gurea da errua)

hori ez al da gertatu?

 

Jainkoa hil dute aurrerapenak,

bihotz-sentipenak,

mindura zuzenak...

Bedeinkatzen ditut denak!

Hil bitez betiko

hilkor ziren eranspenak.

Ez den gauzarik ez dezala adieraz

Jainkoaren izenak!

 

«Jainkoa hil da» diotenekin behar dut mintza

elkarrizketa batean,

arrisku artean;

maitasunak berak horretaratzen nau

ongi-nahi betean.

Bizitza berri bat sortzera doa.

T'egun-sentian,

nahi nuke nigandik irten,

inoiz galdezka,

inoiz azalduz sinismen-kezka,

sagaratua non aurki,

korapiloa non eten...

Gaurko giroko ahots zabalak

hau esaten dit:

«Sagaratuaren leku,

ez aldare aurrean,

baizik munduan duzu;

hor, gizartean,

behartsu artean,

hori eta zuri, beltzen tartean,

berdin izateko arrazek dagiten

borroka latzean.

Hurietako giza-piloen amets berritan,

edertilarien bihozkada argitan...

Hau da Jainkoa aurkitzea:

gizarte-uretan murgiltzea».

Leial izan nahi dut

pentsamen hauekin.

Lehenago ere Jainkozalea,

lagun-hurkoa maite-ezean,

gezurti zela banekien.

Bestea baldin bada

Egile baten sorkera argi

nire burua dudan adinean estimagarri,

bide-urrats jakina dut: maitasuna.

Hau ez duenak, zail izango du

Jainko-zentzuna.

 

Baina nirea esan dezadan.

Aitor biziro

sinistun baten samina:

Jainkoaz ziur biziki eta

Jainko susmoak izaki eta

ezer azaldu ezina.

Aitortzen dut: pentsatzeak

gu bakarrik gaudela egian,

Jainko-egian,

pentsatu hutsak lotsa ematen dit;

jardun gogorik ez dut inondik;

isiltzea nahiago dut nik...

Zenbat eta ziurrago

Jainkoaz senti,

hainbat eta umilago

jardun behar beti.

Sinisgabeko lagun-hurkoak,

gehienak ditut jantziagoak,

gizalegean osoagoak,

jakintsuago, hobeagoak...

Hau da niregan misterioa:

Jainkoa bera dohain dudala,

bizi-lagun bat nigan bezala.

Nire hutsean maite nauela;

maite, jakiteko eran.

Baina bizi naiz minberan

naizen ontziaz,

nire «izan» eta «egin» guztiaz;

edozertako lur-ontzi,

makurkeria eta eskastasunak

ezin utzi!

 

Hasiko banintz hemen esaten

senti ez dudan gauzarik,

kontzeptu soilak baizik,

niri ez sinista:

tupiki hots-joa

besterik ez naiz eta.

Ez baduzu ikusten nigan maitasunik,

nigan ez bada agertzen pozik,

          bakerik,

izpirituzko fruiturik,

ez nauzu egiaz

pikondo huts bat besterik...

 

Jainkoa hil da bihotz askotan.

Nigan ote du arrisku?

Auzi garratz hau ez leike egon

edozerkerien esku.

Gaur eguneko bidegurutzeak

esperantza baizik ez du.

Jainkoa hil zen Kalbarioan...

Zer da hil zena?

Gizakuntza legez hilkorra zena.

Jainkoa hil da bihotz askotan.

Baina sinismendunentzat,

inoiz bada eta gaur, ez leike eman

Jainkoa hiltzat.

Sagaratuen heriotz trazan

galzorian dugu, horra,

giza-eranskun hilkorra...

Mundu berriko atarikoan

badakust eguna

beste aitormen bat emango duguna.

Beste Jainko bat Jainkoagoa,

beste gizon bat gizonagoa...

Ostiral Santu ondoren,

ikus goiz-argiz Kalbarioan,

lehen zapi beltzez zegoen muinoan,

bazko-egun, udaberri,

Jainkoa Jainko nahi dutenentzat

pozgarri;

mundu muinean argituago

Jainko berri!

 

w1966