1878 Sara
Xinaurria eta xoria
Piarres Ibarrart
Airea: O! amodio, gazteen xoragarria
1
Primadera hastetik uda azkenerat,
Xinaurria bazoan landa bazterrerat,
Xori papo gorria arbola gainerat
Egun oroz juaiten zen kantuz aritzerat
Eta xinaurriari trufa egiterat.
2
Xinaurria goizian hasia lanari,
Egun guzietako duen gogoari;
Karga ezin altxatuz zen nigarrez ari,
Xoriak itzalpetik kantu eta irri,
Xinaurriak derauko zerbeit erran nahi.
3
Xoria, hitz hau diat hiri erraiteko.
Nik ere bi beharri hiri aditzeko.
Kanpuan baduk hainitz ontasun biltzeko,
Emak xoko batean neguan jateko,
Lanean hasten bahiz, ez zauk dolutuko.
4
Xinaurri lepho mehe itsusi kiskila,
Ez nitzauk hire ganat jiten deusen bilha;
Lanian ez duk ari ihizi abila,
Utzak, utzak, hik ere, lan hori, ergela;
Berdin urthe guziez, jiten duk uztaila.
5
Negu beltza heldu da abendoarekin,
Horma eta elhurra haize hotzarekin,
Xinaurria orai da gauza frangorekin,
Ongi jan et'edaten bere lagunekin,
Xoria zer egin den nahi luke jakin.
6
Xinaurria goizean badoa kanporat,
Xoria ere berdin usatu-lekhura:
Kanta zak, kanta orai kantu pollit hura.
Nundik kanta dezaket oraino barura,
Sarraraz nezak othoi hire etxolara.
7
Haizen bezalakoa, hoakit bixtatik,
Zer behar othe duk hik ene etxolatik?
Emak aphur bat bederen hire askaritik.
Othoi begira nezak gosiak hiltzetik,
Gehiago ez diat erranen gaizkirik.
8
Auherra hizalakotz ez nau urrikaltzen,
Ikhusak, ikhus, orai zertaratu haizen;
Jinkoak eman onez ez hiz baliatzen,
Jakintzak negukoa udan dela biltzen,
Goratzekotz lehenik ikhasak aphaltzen.
9
Xinaurriak ziona erran xoriari
Erran ahal daiteke mundu guziari:
Alferra dela usu gose'ta egarri.
Lot gaiten beraz denak bihotzez lanari
Lurreko'ta zeruko egitekoari.